top of page
Yazarın fotoğrafıWemburokrat

Marcel Grossmann Einstein Arkadaşlığı

Biyografi

Marcel Grossmann'ın ebeveynleri Jules Grossmann ve Katharina Henriette Lichtenhahn'dı. Marcel'in Eugen adında bir erkek kardeşi vardı. Jules Grossmann İsviçreliydi ancak aslen Alsace'li bir aileden geliyordu.1870'te Budapeşte'de bir fabrika kurdu ve burada adının Macar versiyonu Grossmann Gyula ile tanındı. Rauschenbach adında biriyle ortaklaşa kurulan fabrika, Budapeşte'deki bugünkü Lehel Meydanı'na yakın bir konumda bulunuyordu ve tarım makineleri üretiyordu. Jules Grossmann, bu başarılı fabrikanın ortak sahibiydi. Marcel, Dániel Berzsenyi Spor Salonu'na gittiği Budapeşte'de büyüdü. Bu ünlü lise mükemmel bir eğitim itibarına sahipti ve Grossmann'a matematikte mükemmel bir geçmiş kazandırdı.



1893'teMarcel on beş yaşındayken ailesi İsviçre'ye taşındı ve Basel'e yerleşti. Orada1893'ten1896'yakadar Oberrealschule'ye katıldı. Basel'de lise eğitimini tamamladıktan sonra Grossmann,Gymnasium matematik öğretmeni olarak kalifiye olmak amacıyla matematik okumak içinZürih Polytechnikum'a(daha sonra Eidgenössische Technische Hochschule olarak adlandırıldı)girdi. Grossmann'ın on öğrenci arkadaşından ikisi Mileva Maric veAlbert Einstein'dı. Üçü de yakın arkadaş oldu veçok fazla derse katılmayanEinstein,1898'de sınavlarına girmek için Grossmann'ın ders notlarını ödünç aldı. BuEinsteintarafından iyi bir seçimdi, çünkü Grossmann dikkatli notlar aldı - aslında Grossmann'ın bu notları hayatta kaldı, bu yüzden kalitesi bugün görülebilir.1900'de altı aday tarafından alınan final diploma sınavlarındahem Grossmann hem deEinstein'adiploma verilirken, Mileva Maric başarısız oldu. Kesinlikle bu zamana kadar Mileva veEinsteinçok aşıktı.



1900'deGrossmann,Zürih'tegeometriciOtto Wilhelm Fiedler'inasistanı oldu.August Möbius'unöğrencisi olanFiedler,Zürih'teki Polytechnikum'da benzer bir pozisyon almadan önce Prag Politeknik Enstitüsü'nde geometri profesörüydü.Lisans eğitimleri sırasındaGrossmann,Einsteinve Maric'egeometri öğretmiştive geometri dersinin sınavlarında başarılı olan Grossmann'dı. Grossmann,1902'de Zürich Polytechnikum'danÜber die metrischen Eigenschaften kollinearer Gebilde Ttezi içinaldığı doktorasına yönelik araştırma yaptığı içinFiedlertarafından tavsiye edildi. Doktorasının verilmesinden önce,1901'de kuzey İsviçre'deki Frauenfeld'de bir okulda öğretmen oldu ve1905'te Basel'de benzer bir pozisyon almak için taşındı.



Einsteinve Grossmann1900'de mezunolduktan sonraarkadaşlıklarını sürdürdüler.Einsteinpozisyon arıyordu ve Grossmann ona13Nisan1901'deBern'deki Patent Ofisi Direktörünün arkadaşı olan babasının birsonraki boş pozisyon içinEinstein'ı önerdiğini söyleyen birmektup yazdı.Einstein, Grossmann'ın desteğine sahip olmaktan çok memnundu ve aynı gün yazılmış bir mektupta yanıtladı:-

Sevgili Marcel! Dün mektubunu bulduğumda, eski şanssız arkadaşını unutmana izin vermeyen bağlılığın ve şefkatin beni derinden etkiledi ... Böylesine güzel bir faaliyet alanı elde etmekten mutluluk duyarım ve tavsiyenizi yerine getirmek için hiçbir çaba sarf etmem. Bir üniversitede asistanlık pozisyonu için buradan arama yapmak için üç hafta önce ailemin yanına geldim.Heinrich Weber benimle dürüst olmayan bir oyun oynamasaydı uzun zaman önce bir tane bulabilirdim. Yine de, hiçbir taş ters bırakmıyorum ve mizah anlayışımdan vazgeçmiyorum ...

Grossmann,1903'te mühendis Eduard Keller'in kızı Anna Keller ile evlendi. Geometri alanında araştırma yapmaya devam etti ve1904'te Frauenfeld'deDie fundamentalen Konstruktionen der nichteuklidischen Geometrie T'yiyayınladı. Ertesi yıl, Basel Üniversitesi'ndedozentolarak atandığında okul öğretmenliğini bıraktı.Einsteinkesinlikle arkadaşını unutmadı ve1905'te tezini yazdığındabaşlık sayfasına şunları yazdı: "Arkadaşım Dr. Marcel Grossmann'a adanmış".1907'deGrossmann, Zürih'teki Eidgenössische Technische Hochschule'de tanımlayıcı geometri profesörü oldu.



Ağustos1912'deEinstein,teorik fizik başkanlığına atanarak Zürih'teki Eidgenössische Technische Hochschule'ye geri döndü. Özel görelilik teorisini yerçekimini içerecek şekilde genişletmek için mücadele ediyordu ve hemen eski arkadaşı Grossmann ile işbirliğine başladı.1864'teElwin Bruno Christoffeltarafından önerilenve1901civarındaGregorio Ricci-CurbastroveTullio Levi-Civitatarafından geliştirilentensör hesabınıngenel görelilik ile alakasına işaret eden Grossmann'dı.Daha önce matematiğin önemini küçümsemiş olanEinstein, Grossmann'ın uzman açıklamalarıyla çabucak ikna oldu.Einstein,29Ekim1912'deArnold Sommerfeld'eşunları yazdı:-

Şu anda sadece yerçekimi problemi üzerinde çalışıyorum ve buradaki bir matematikçi arkadaşımın yardımıyla tüm zorlukların üstesinden gelebileceğime inanıyorum [Marcel Grossmann]. Ama kesin olan bir şey var: hayatımda daha önce hiç bu kadar çok emek vermemiştim ve şimdiye kadar daha ince kısımlarını cehaletimle saf lüks olarak gördüğüm matematiğe muazzam bir saygı kazandım. Bu problemle karşılaştırıldığında, orijinal görelilik teorisi çocuk oyuncağıdır.

Grossmann veEinsteinarasındaki işbirliği,1913'te genel görelilik teorisi üzerine ilk makaleye yol açtı.Zeitschrift für Mathematik und Physik'teyayınlananEntwurf einer verallgemeinerten Relativitätsheorie und einer Theorie der Gravitation Tidi. Bir anlamda ortak bir makaledir, ancak başka bir anlamda iki ayrı makaleden oluşur, ilk22sayfaEinstein'ın “Physikalischer Teil”ve sonraki16sayfa Grossmann tarafından yazılan “Mathematischer Teil”dir. Ayrıca1913'teGrossmann,Mathematische Begriffsbildungen zur Gravitationtheorie T.Einsteinile işbirliğine devam ettive1914'teKovarianzeigenschaften der Feldgleichungen Tadlıbaşka bir ortak makale yayınladılar. Grossmann'ın bahsetmemiz gereken diğer yayınlarıDarstellende Geometrie T(1915ve1932yılları arasında yedi baskı),Darstellende Geometrie für Maschineningenieure T(1915ve1927arasında üç baskı),Elemente der darstellenden Geometrie T(1917)veEinführung in die darstellende Geometrie T(1917)ders kitaplarıdır.


1910'daGrossmann, Basel Üniversitesi'nde matematik profesörüRudolf FueterveCenevre Üniversitesi'nde cebir ve yüksek geometri profesörüHenri Fehr(1870-1954)ile birlikteİsviçre Matematik Derneği'nikurdu.Fueterilk başkan(1910-12),Fehr ikinci başkan(1913-15)ve Grossmann üçüncü başkan(1916-17) idi.Grossmann'ın başkanlık dönemi, Fransa ve Almanya'nın birbirleriyle savaşta olduğunu görenBirinci Dünya Savaşı'ndan (1914-18)bu yana özellikle önemli bir dönemdive İsviçre'nin Almanca konuşulan kısmı ile Fransızca konuşulan kısım arasında büyük bir gerginliğe neden oldu. Derneğin gerginliğe rağmen İsviçre çapında bir bakış açısını sürdürmesi büyük ölçüde Grossmann'dan kaynaklanıyordu.İsviçre Matematik Derneği, Grossmann'ın kurucu ortağı olduğu tek topluluk değildi. AyrıcaI. Dünya Savaşı'nın patlak vermesinden kısa bir süre önce,1914'te Neue Helvetische Gesellschaft'ın kurucu ortağıydı. Bu Dernek, kendisini1761'den1858'ekadar Konfederasyonu ve1848'de Yeni Federal Anayasası ile İsviçre Federal Devleti'nin oluşumunu güçlendirmek içinkatkıda bulunan Helvetic Society'nin halefi olarak gördü. Grossmann ve diğer kurucular, İsviçre'nin farklı bölgeleri arasındaki görüş farklılıklarının ülkenin iç huzurunu tehdit ettiğini fark ettiler ve İsviçre birliğini korumak için yeni bir Helvetic Society oluşturmak istediler. Grossmann, bu önemli Toplulukları kurmanın yanı sıraNeuen Schweizer Zeitunggazetesinin kurucu ortağı ve editörüydü.


Son olarak, konferans serisine Marcel Grossmann Toplantıları(Teorik ve Deneysel Genel Görelilik, Yerçekimi ve Göreli Alan Teorilerinde Son Gelişmeler Üzerine)adını vererek Marcel Grossmann'a verilen onurdan bahsetmeliyiz.1975'te başlayan bu konferanslar,yerçekimi, genel görelilik ve göreli alan teorilerindeki son gelişmeleri tartışmak için fırsatlar sağlayan her üç yılda bir düzenlenen uluslararası toplantılardır. Matematiksel temelleri, fiziksel tahminleri ve deneysel testleri vurgularlar.

1 görüntüleme0 yorum

Comments


bottom of page